የኢትዮጵያ ሰብዓዊ መብቶች ጉባዔ – ኢሰመጉአስቸኳይ ጋዜጣዊ መግለጫ በማናቸውም ወቅት ቢሆን፤ የሰላማዊ ሰዎች ደህንነት እና ሰብዓዊ መብቶችበሁሉም ወገኖች መከበር አለባቸው! ህዳር 07 ቀን 2013 ዓ.ምየኢትዮጵያ ሰብዓዊ መብቶች ጉባኤ – ኢሰመጉ በትግራይ ክልል እና አዋሳኝ አካባቢዎች ያለው የጦርነት እንቅስቃሴ የሰላማዊ ሰዎችን ደህንነት እና ሰብዓዊ መብቶቻቸውን ከፍተኛ አደጋ ላይ የጣለ መሆኑ ከፍተኛ ሥጋት አሳድሮበታል፡፡ ማንኛውም ሰው ሰው በመሆኑ ብቻ ያገኛቸው መብቶች በሰላማዊም ሆነ በጦርነት ጊዜ ውስጥ ተግባራዊ መሆናቸው የማይቀርና የሕግ ተጠያቂነትም ያለበት ነው፡፡ በመሆኑም፣ በግጭቱ ተሳታፊ የሆኑ ሁሉም ወገኖች በጦርነቱ በቀጥታተሳታፊ ያልሆኑ እና ያልታጠቁ ንጹኃን ሰዎችን ደህንነት እና ሰብዓዊ መብቶች የመጠበቅ ግዴታ አለባቸው፡፡ኢሰመጉ ጥቅምት 25 ቀን 2013 ዓ.ም ባወጣው አስቸኳይ ጋዜጣዊ መግለጫ በአካባቢው ያለው እንቅስቃሴ የሰላማዊ ሕዝብን የሕይወት እና አካላዊ ደህንነት አደጋ ላይ የማይጥል ሊሆን እንደሚገባው ማሳሰቡ አይዘነጋም፡፡ ሆኖም፣ ከሰሞኑ በትግራይ ክልል፣ ማይካድራ ከተማ በግጭቱ ምንም ዓይነት ተሳትፎ ያልነበራቸው በመቶዎች የሚቆጠሩ ሰላማዊ ሰዎች በስለታማ መሳሪያዎች ተወግተው እንደተገደሉ የኢሰመጉ የቅድመ-ምርመራ ግኝቶች አረጋግጠዋል፡፡ ይህን መሠሉ፣ ባልታጠቁ ሰላማዊ ሰዎች ላይ የሚፈጸመው ጭፍጨፋ በማንም ይሁን፣ በምንም ምክንያት በፍጹምተቀባይነት የሌለው መሆኑን ኢሰመጉ ያስገነዝባል፡፡ኢሰመጉ፣ በዚህ ሰዓት የደረሰውን የጉዳት ዓይነት እና መጠን ለማጣራት በተቻለው አቅም ጥረት እያደረገ መሆኑን እየገለጸ፤ እንዲህ ዓይነቱ ክስተት ዳግም እንዳይፈጠር ሁሉም ወገኖች በከፍተኛ ትኩረት እንዲከታተሉ፣ እንቅስቃሴያቸው ኃላፊነት የተሞላበት እንዲሆን እና አጥፊዎችን ይዘው ለሕግ እንዲያቀርቡ ይጠይቃል፡፡ በሌላ መልኩ ደግሞ በተለይም፣ በአላማጣ ከተማ ነዋሪ እናየሕግ እስረኞች የሆኑ በሺዎች የሚቆጠሩ፣ አሁን ድረስ የት እና በምን ሁኔታ ላይ እንዳሉ የማይታወቁ ሰዎች ደህንነት ኢሰመጉን በከፍተኛ ደረጃ አሳስቦታል፡፡ እንዲሁም ደግሞ፤ በግጭቱ በሁሉም ወገኖች ጥቅም ላይ እየዋሉ ያሉት የአየር ጥቃት ለመፈጸም የሚያስችሉ መሳሪያዎች በአብዝኃኛው የሰው ልጆች ብቻ ያላቸውን ሁኔታዎችን የማመዛዘን አዕምሯዊ ብቃት (human beings mental element) የሚያንሳቸው በመሆኑ፣ ያልታጠቁ ሰላማዊ ሰዎችን እና የሲቪል ንብረቶችን የጥቃቱ ዒላማና ሰለባ እንዳያደርጉ ከፍተኛ ጥንቃቄ የሚሹ መሆናቸውን ኢሰመጉ ያስገነዝባል፡፡ማሳሰቢያ፡ትግራይ ክልል በመቶ ሺዎች የሚቆጠሩ የዕለት እርዳታ የሚሹ ስደተኞች የተጠለሉበት ክልል እንደመሆኑ እና በግጭቱ ምክንያት ወደ ተለያዩ አካባቢዎች እየተፈናቀሉ ያሉ ሰዎች በመኖራቸው ለእነርሱ የሚደረጉት እንደ ምግብ፣ መድኃኒት እና ህክምና የመሳሰሉ ሰብዓዊ እርዳታዎች አቅርቦት እንዲረጋገጥ ትኩረት ተሰጥቶት ሊሰራበት እንደሚገባ ኢሰመጉ ያሳስባል፡፡በግጭቱ ምክንያት ለቆሰሉ እና ጉዳት ለደረሰባቸው ወገኖችም ሊደረግ የሚገባው ሰብዓዊ ድጋፍ እና እርዳታም በተገቢው መንገድ እንዲረጋገጥ ያሳስባል፡፡ከወቅታዊ ነባራዊ ሁኔታ አንጻር ሰዎች በብሔር ማንነታቸው ብቻ ተለይተው ለጥርጣሬ እና መድልዎ ተጋላጭ እየተደረጉ ስለመሆኑ የሚያሳዩ ምልክቶች በርካታ ናቸው፡፡ ለአብነት፣ በቦሌ ዓለም አቀፍ አየር ማረፊያ በኩል የሚጓዙ መንገደኞች ከፓስፖርት በተጨማሪ የቀበሌ መታወቂያ እያሳዩ ለአድልዖ እየተጋለጡ መጠየቃቸው እና በልዩ ልዩ የሙያ ዘርፎች ተሰማርተው የሚገኙ ሰዎች በብሔር ማንነታቸው ተለይተው እረፍት እንዲወጡ መደረጋቸው የሚሉት ይጠቀሳሉ፡፡ ከዚህ አንጻር፤ የሕግ አስከባሪ አካላትም ሆነ ሁሉም የኅብረተሰብ ክፍል፣ ሰዎች በብሔር ማንነታቸው ብቻ ተለይተው መድልዎ እንዳይደርስባቸው እና ለጥርጣሬ እንዳይዳረጉ ከፍተኛ ጥንቃቄ ማድረግእንደሚኖርባቸው ኢሰመጉ ያሳስባል፡፡ኢሰመጉ ቀደም ሲልም አውጥቶት በነበረው መግለጫ እንዳሳሰበው፤ የብዙኃን መገናኛ ድርጅቶችም ሆኑ ማንኛውም የማኅበራዊ ሚዲያ ተጠቃሚዎች ግጭትን የሚያባብሱ፣ ሰዎች በብሔር ማንነታቸው ብቻ ተለይተው ለጥርጣሬ እና መድልዎ ተጋላጭ እንዲሆኑ የሚያደርጉ፣ ለሰብዓዊ መብቶች ጥሰት ምክንያት የሚሆኑ የሐሰት ዜናዎችን፣ የተሳሳቱ፣ የተዛቡ እና የተበከሉ መረጃዎችን ከመናገር፣ ከማባዛት እና ከማሰራጨት እንዲቆጠቡ በድጋሚ ያሳስባል፡፡በመጨረሻም፤ ኢሰመጉ በትግራይ ክልል እና አዋሳኝ አካባቢዎች ላይ ያለው የጦርነትእንቅስቃሴ ከዚህም የከፋ ሰብዓዊ ጉዳት እና ቁሳዊ ጥፋት ከማድረሱ በፊት፤ ሁሉም ወገኖች ችግሩን ሰላማዊ አማራጮችን ተጠቅመው የሚፈቱበትን ሁኔታ እንዲያመቻቹ በድጋሚ እያሳሰበ፤ ኢሰመጉም ሆነ መሰል የሰብዓዊ መብቶች ተሟጋች ድርጅቶች በየጊዜው የሚያወጧቸውን ማሳሰቢያዎች እና ምክረ-ሐሳቦች የሚመለከታቸው የሕግ አውጪውም ሆነ የሕግ አስፈጻሚው አካላት፣ ብሔራዊ የሰብዓዊ መብቶች ተቋማት እና ሌሎችም ጉዳዩ የሚመለከታቸው አካላት ጆሮ ሰጥተው፣ ፈጣን የመፍትሔ እርምጃዎችን እንዲወስዱ ያሳስባል፡፡
ህዳር 07 ቀን 2013 ዓ.ምአዲስ አበባ፣ ኢትዮጵያ
